Inleiding
Kleinschalige zorg binnen de jeugdhulp krijgt steeds meer aandacht vanwege de potentieel grote voordelen voor jeugdigen met complexe problematiek. Zo biedt deze vorm van zorg een meer huiselijke en persoonlijke aanpak. Dit kan essentieel zijn voor de effectiviteit van de zorg aan deze kinderen. Het Nederlands Jeugd Instituut belicht hier de recente onderzoeksresultaten en praktijkervaringen met betrekking tot kleinschalige verblijven. Hieruit blijkt dat kleinschalige zorg voordelen kan hebben t.o.v. de gangbare residentiële zorg en gesloten jeugdzorg.
Wat is kleinschalige zorg?
Kleinschalige zorg verwijst naar een woonvorm die een beperkt aantal cliënten opvangt in een huiselijke omgeving. Dit stelt zorgverleners in staat om intensiever en persoonlijker met de cliënten te werken. De kern is het bieden van een zo normaal mogelijk leefklimaat, waarin cliënten zich veilig en begrepen voelen.
Onderzoek naar kleinschalige zorg voor jeugdigen
Diverse studies wijzen uit dat kleinschalige zorg aanzienlijke voordelen biedt vergeleken met traditionelere, grootschalige residentiële settings. Zo ervaren jongeren bijvoorbeeld meer aandacht voor hun individuele behoeften, wat essentieel is voor hun herstel en ontwikkeling.
Samenwerking met het Onderwijs
Onderzoek uit 2023 toont aan dat de samenwerking tussen kleinschalige verblijven en onderwijsinstellingen cruciaal is, hoewel het opbouwen en onderhouden van deze relaties uitdagend kan zijn. Daarom zijn de continuïteit van de schoolloopbaan en de betrokkenheid van jongeren en ouders belangrijke thema’s.
Werkzame factoren en vormgeving
Een onderzoek uit 2022 bevestigde de voordelen van kleinschalige zorg en benadrukte het belang van maatwerk in de zorg- en onderwijsvormgeving voor deze doelgroep. Dit laat zien dat het belangrijk is dat er in een kleinschalige setting maatwerk wordt geleverd en deze dus flexibel moet zijn.
Zo thuis en gewoon mogelijk wonen
De Kenniswerkplaats Jeugd Friesland identificeerde in 2022 factoren die bijdragen aan een succesvol verblijf in kleinschalige voorzieningen. Hierbij werd de nadruk gelegd op gelijkwaardige samenwerking met ouders en het werken aan zelfstandigheid van de jongeren.
Verschillende vormen van kleinschalig verblijf
Kleinschalige zorg wordt aangeboden in verschillende vormen, afhankelijk van de behoeften van de jongeren:
- Complexere Problemen: Voor jongeren die niet thuis kunnen wonen en voor wie een pleeggezin of gezinshuis geen optie is.
- Risico voor zichzelf of omgeving: Gericht op jongeren die een risico vormen voor zichzelf of anderen, vaak als alternatief voor gesloten plaatsingen.
- Na een strafbaar feit: Voor jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd en ondersteuning nodig hebben bij de integratie terug in de maatschappij.
Naast bovenstaande vormen zijn er ook de gezinshuizen en nog vele andere vormen zijn denkbaar. Zo heeft Zorgly voor meerdere vormen van kleinschalige zorg beleid beschikbaar om deze vorm van zorg zo goed mogelijk te ondersteunen.
Conclusie
Kleinschalige zorg biedt al met al een waardevol alternatief voor traditionele residentiële jeugdzorg. Vanwege de nadruk op persoonlijke aandacht en een zo normaal mogelijk leefklimaat. Onderzoek toont aan dat deze aanpak effectief kan zijn, mits er voldoende aandacht is voor de samenwerking met ouders, onderwijsinstellingen en voor de individuele behoeften van de jongeren. Door voortdurend te evalueren en te verbeteren, kunnen kleinschalige zorginstellingen de best mogelijke omstandigheden creëren voor de ontwikkeling en het welzijn van jongeren.