Het starten van een dagbesteding kan een belangrijk onderdeel zijn om mensen met een ondersteuningsbehoefte te helpen bij hun dagelijkse structuur en sociale contacten. Het opzetten van een dagbestedingsorganisatie vereist echter een gedegen voorbereiding. In dit stappenplan voor het starten van een dagbesteding nemen we je mee door de belangrijkste stappen en aandachtspunten.
Stap 1: Bepaal de doelgroep en het aanbod voor dagbesteding
De eerste stap in het starten van een dagbesteding is het bepalen van de doelgroep die je wilt ondersteunen. Dagbesteding kan gericht zijn op verschillende groepen, zoals mensen met een verstandelijke beperking, ouderen, jongeren met gedragsproblematiek, of mensen met psychische uitdagingen. Zodra de doelgroep is vastgesteld, kun je het activiteitenaanbod en de zorgaanpak hierop afstemmen.
Bedenk welke activiteiten waardevol zijn voor jouw doelgroep, zoals:
- Creatieve workshops voor sociale interactie.
- Sport- en bewegingsactiviteiten voor fysieke gezondheid.
- Praktische vaardigheden en training voor persoonlijke ontwikkeling.
Een goed afgestemd activiteitenaanbod zorgt ervoor dat de dagbesteding zowel zinvol als aantrekkelijk is voor de deelnemers.
Stap 2: Voldoen aan de wet- en regelgeving
Een dagbesteding starten betekent ook dat je aan diverse wet- en regelgeving moet voldoen. Dagbesteding valt vaak onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of de Wet langdurige zorg (Wlz), afhankelijk van de doelgroep en zorgbehoefte. Dit betekent dat je moet voldoen aan kwaliteitseisen en dat je locatie en zorgbeleid aan bepaalde normen moeten voldoen.
Controleer bij de gemeente of je een omgevingsvergunning nodig hebt als het pand voor zorg gebruikt wordt. Daarnaast moet je je houden aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) om de privacy van cliënten te beschermen. Ook de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) is van toepassing als je dagbesteding wil starten. Door aan de regelgeving te voldoen, bied je een veilige, betrouwbare dagbesteding en kom je in aanmerking voor financiering en subsidies.
Stap 3: Zorg voor een geschikte locatie voor dagbesteding
De locatie van de dagbesteding speelt een belangrijke rol bij de veiligheid en het comfort van de deelnemers. Zorg ervoor dat de locatie voldoet aan de volgende punten:
- Toegankelijkheid voor mensen met een lichamelijke beperking.
- Voldoende ruimte en voorzieningen voor verschillende activiteiten.
- Veilige en hygiënische omstandigheden, zoals nooduitgangen, rookmelders en brandblussers.
Een goed ingerichte locatie draagt bij aan de veiligheid en het welzijn van cliënten, en biedt hen een prettige plek om deel te nemen aan de activiteiten.
Stap 4: Neem gekwalificeerd personeel aan
Om een kwalitatieve dagbesteding te bieden, is het belangrijk om gekwalificeerd personeel aan te nemen. Begeleiders en zorgverleners moeten beschikken over de juiste opleiding en ervaring om de doelgroep goed te kunnen ondersteunen. Denk hierbij aan:
- Maatschappelijk werkers, zorgmedewerkers of begeleiders met een MBO- of HBO-opleiding.
- Professionals met specifieke vaardigheden, zoals in de begeleiding van ouderen of mensen met gedragsproblemen;
- Begeleiders die SKJ geregistreerd zijn en ervaring hebben met het werken met jeugdigen, voor als je een dagbesteding wil starten waar ook jeugdigen terecht kunnen.
Investeer ook in training en bijscholing, zodat het personeel up-to-date blijft en zich kan aanpassen aan de behoeften van cliënten. Een goed opgeleid team zorgt voor een veilige en positieve dagbestedingsomgeving.
Stap 5: Regel de financiering
Een belangrijk onderdeel van het stappenplan voor het starten van een dagbesteding is het opstellen van een financieel plan. Er zijn verschillende mogelijkheden om financiering te regelen, waaronder:
- Gemeentelijke subsidies via de Jeugdwet of Wmo voor zorg aan (jeugdige) inwoners met een ondersteuningsbehoefte.
- Vergoedingen via de Wlz voor langdurige zorg aan mensen met een blijvende zorgvraag.
- Persoonsgebonden Budget (PGB) waarmee cliënten zelf hun zorg inkopen.
- Financiële steun van fondsen, stichtingen of lokale bedrijven.
Door verschillende financieringsbronnen te combineren, kun je een stabiele financiële basis opbouwen en de dagbesteding duurzaam organiseren.
Stap 6: Ontwikkel een activiteitenplan
Een goed activiteitenplan is essentieel om de dagbesteding effectief en waardevol te maken. Zorg voor een planning met gevarieerde en doelgerichte activiteiten die aansluiten bij de interesses en behoeften van de doelgroep. Voorbeelden van activiteiten kunnen zijn:
- Sociale en recreatieve activiteiten, zoals koken, tuinieren of spelletjes.
- Trainingen en workshops voor persoonlijke ontwikkeling, zoals computervaardigheden of creatief bezig zijn.
- Beweging en sportactiviteiten die de fysieke gezondheid bevorderen.
Regelmatige evaluatie en aanpassing van het activiteitenplan zorgen ervoor dat de dagbesteding interessant blijft en aansluit bij de doelen van de deelnemers.
Stap 7: Netwerk en samenwerkingen starten voor dagbesteding
Een sterk netwerk en samenwerkingen met andere zorgprofessionals kunnen de kwaliteit van de dagbesteding verbeteren. Denk aan samenwerkingen met:
- Gemeenten en zorgkantoren voor ondersteuning bij financiering.
- Zorgpartners zoals fysiotherapeuten of maatschappelijk werkers die aanvullende zorg kunnen bieden.
- Lokale bedrijven of stichtingen voor sponsoring of vrijwilligers.
Door samen te werken met andere partijen vergroot je de mogelijkheden voor cliënten en verbeter je de kwaliteit van de dagbesteding.
Stap 8: Starten met kwaliteitsborging van dagbesteding
Kwaliteitsborging is belangrijk om de zorg en veiligheid te waarborgen en om vertrouwen te wekken bij cliënten en hun families. Veel dagbestedingsorganisaties kiezen ervoor om een HKZ- of ISO-certificering te behalen. Deze certificeringen laten zien dat de organisatie voldoet aan kwaliteitseisen en werkt aan voortdurende verbetering.
Kwaliteitsborging helpt je om de zorg op een hoog niveau te houden en om te voldoen aan de eisen van inspecties en zorginstanties.
Conclusie: Stappenplan dagbesteding starten
Dit stappenplan voor het starten van een dagbesteding biedt een overzicht van de belangrijkste stappen die nodig zijn om een succesvolle dagbestedingsorganisatie op te zetten. Door de doelgroep en het activiteitenaanbod zorgvuldig te kiezen, aan de regelgeving te voldoen en te zorgen voor een geschikte locatie en gekwalificeerd personeel, leg je een sterke basis. Met een goed financieel plan en samenwerking met andere zorgpartners creëer je een waardevolle dagbesteding die bijdraagt aan het welzijn van jouw cliënten.